Δάση

Τα Πιέρια Όρη, με την υψηλότερη κορυφή του το Φλάμπουρο (2.188 μ.), στις πλαγιές τους φιλοξενούν τα δάση τα οποία αποτελούν καταφύγιο και τόπο αναπαραγωγής και ανάπτυξης για σεβαστό αριθμό ειδών ζώων και φυτών, ενώ θεωρούνται υψηλής αισθητικής ποιότητας και ιδιέταιρης ομορφιάς .

Το καταπράσινο τοπίο εντός των δασών που κυριαρχούν είδη ανθεκτικά σε υψηλά υψόμετρα και χαμηλές θερμοκρασίες, αποπνέει μία χαρακτηριστική ηρεμία, δίνοντας παράλληλα τη δυνατότητα στον επισκέπτη να απολαύσει εντυπωσιακές θέες και να επιδοθεί σε πλήθος δραστηριοτήτων.

Τα Πιέρια Όρη είναι ορεινός όγκος βορειοδυτικά του Ολύμπου, εντός των Περιφερειών Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Τα δάση τους εκτείνονται μεταξύ των Περιφερειακών Ενοτήτων Ημαθίας, Πιερίας και Κοζάνης, στους δήμους Βέροιας, Πύδνας-Κολινδρού, Κατερίνης και Σερβίων-Βελβεντούς.

Δυτικά της Κατερίνης και από την κομμόπολη Βεργίνα και το χωριό Σφηκιά στα βόρεια εώς τα νότια όρια που προσεγγίζουν τον όγκο του Ολύμπου, τα δάση τους παρουσιάζουν μεγάλο οικολογικό και αισθητικό ενδιαφέρον.

Τμήματα της περιοχής των Πιερίων Ορών, λόγω της αναγνωρισμένης οικολογικής αξίας τους σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, έχουν ενταχθεί στο οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 και εκπροσωπούνται από τις περιοχές «Πιέρια Όρη» και «Στενά Αλιάκμονα» για την αξία των τύπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας.

Το ίδιο βορειοδυτικό τμήμα της έκτασης «Στενά Αλιάκμονα» ανήκει στο δίκτυο Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά (IBAs – Important Bird and Biodiversity Areas),

Στην περιοχή βρίσκονται οκτώ (8) τμήματα έκτασης που είναι ανακυρηγμένα Καταφύγια Άγριας Ζωής:

Μικρή Σάντα
Χαράδρα-Ελαφίνα-Βεργίνα
Ξυλαμίδι-Παλαιόκαστρο-Κόκκαλα (Ρυακίων)
Μικρή Μηλέα-Παλαιοστάνη (ανατολικά άκρα)
Ριζώματα
Αυγή-Ίμερα Κοζάνης (Πολύμυλου) (οριακά εντός περιοχής)
Μεσαίο-Λάπουση-Γκρίζος (Ρητίνης)
Αβουζιανή-Μονή Αγ. Βαρβάρας-Μπλασιά (Βελβεντού)

Στα Πιέρια Όρη κυριαρχούν οι δασικοί τύποι των ψυχρόβιων φυλλοβόλων πλατύφυλλων και των ψυχρόβιων κωνοφόρων, ενώ απαντάται και η ευμεσογειακή ζώνη βλάστησης.

Η ηπειρωτική ζώνη ψυχρόβιων φυλλοβόλων πλατύφυλλων περιλαμβάνει τα δάση οξιάς και μαύρης πεύκης τα οποία γενικά προτιμούν σε κλίματα ορεινά μεσογειακά προς ηπειρωτικά και με μεγάλες περιόδους χιονοκάλυψης. Η οξιά αποτελεί ένα από τα κυριότερα δασοπονικά είδη της Ευρώπης.

Η ζώνη των ψυχρόβιων κωνοφόρων είναι ζώνη η οποία εμφανίζεται μόνο στις υψηλές οροσειρές της βόρειας Ελλάδας και σε αυτήν κυριαρχούν ψυχρόβια είδη όπως η ερυθρελάτη, η δασική πεύκη (όπως στην προκειμένη περίπτωση) κ.α. Τα είδη αυτά προσαρμόζονται καλά σε πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και μικρή βλαστητική περίοδο. Τα ελληνικά δάση με δασική πεύκη αποτελούν το νοτιότερο όριο εξάπλωσης του είδους στην Ευρώπη.

Κυκλοφορώντας στον ορεινό όγκο των Πιερίων, γίνεται αντιληπτό ότι η βιοποικιλότητα της περιοχής είναι πλούσια, περιλαμβάνοντας μεγάλο εύρος φυτών αλλά και ζώων. Μεγάλη παρουσία στο όρος έχουν δέντρα όπως η οξιά (δασική οξιά), η οποία μπορεί να ξεπεράσει τα 40 μέτρα σε ύψος. Εκτεταμένη παρουσία έχουν επίσης και πευκόδεντρα όπως η δασική και η μαύρη πεύκη. Στη περιοχή μπορεί να εντοπίσει κανείς και αρκεύθους (άρκευθος η οξύκεδρος), οι οποίες φτάνουν σε χαμηλότερη ύψη και διακρίνονται από τα μικρά και μυτερά τους φύλλα.

Στα δάση των Πιερίων όρων, κυκλοφορεί μεγάλος εύρος από είδη πανίδας. Χαρακτηριστική είναι η παρουσία μεγάλων θηλαστικών, όπως της καφέ αρκούδας και του λύκου, είδη σπάνια σε εθνικό επίπεδο και απειλούμενα από παράγοντες όπως η λαθροθηρία και η περιορισμένη διαθεσιμότητα τροφής. Παρούσες είναι και βίδρες (Ευρωπαϊκές ενυδρίδες), οι οποίες παρόλο που τρέφονται κυρίως με ψάρια και άλλα υδρόβια είδη (π.χ. βατράχια και νερόφιδα), περνούν αρκετό από το χρόνο τους στη ξηρά.

Τα Πιέρια όρη προσφέρουν πλήθος διαδρομών που μπορεί κανείς να επιλέξει, τονίζεται όμως ότι λόγω της μεταβαλλόμενης φύσης του βουνού και των μονοπατιών συνιστάται ο επισκέπτης να συμβουλευθεί τις ιστοσελίδες ή/και να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τους ορειβατικούς συλλόγους που δραστηριοποιούνται στην περιοχή ή/και τα αρμόδιο Δασαρχείο για αναλυτικότερες και ενημερωμένες πληροφορίες πριν την επίσκεψη. (βλ. ενότητα «Χρήσιμες Πληροφορίες»)

Καταφύγιο ΕΟΣ Κατερίνης-Κορυφή Πέντε Πύργοι (1.712μ.)

Παλαιό Ελατοχώρι- Κορυφή Αρβανίτης- Παλαιό Ελατοχώρι

Άνω Μηλιά- Καταφύγιο ΣΕΟ Κοζάνης

Βελβεντός - Καταφύγι - Κορυφή Φλάμπουρο (2.191μ.)

Ρητίνη - Σαρακατσάνα - Θωμά Ράχη

Τα δάση επηρεάζονται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως η απώλεια ενδιαιτημάτων (χώροι που εξυπηρετούν τις διατροφικές και αναπαραγωγικές ανάγκες των ειδών), οι οποίες δύναται να υποβαθμίσουν το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Για το λόγο αυτό, λαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα διαχείρισης και προστασίας, που καθορίζονται στο θεσμικό καθεστώς προστασίας της περιοχής.

Πριν από την επίσκεψη σας, μην παραλείψετε να διαβάσετε τις οδηγίες που αναγράφονται στους Κανόνες Καλής Συμπεριφοράς της παρούσας εφαρμογής.