Δάση Ελικώνα
Ο Ελικώνας, είναι ένα μακρύ ορεινό συγκρότημα, το οποίο εκτείνεται από νοτιο-ανατολικά προς τα βορειοδυτικά, στο δυτικό τμήμα της Βοιωτίας. Τα πλούσια και πυκνά ελατοδάση του και οι πολυπληθείς κορυφές του, με ψηλότερη κορυφή την Παλαιοβούνα στα 1.748 μέτρα και δεύτερη την Τσίβερι στα 1.563 μέτρα, και τα ορεινά λιβάδια του, τον καθιστούν έναν τόπο που παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Το βαθύ πράσινο των αιωνόβιων ελάτων, οι εναλλαγές με τις ασβεστολιθικές εξάρσεις και τους βοσκότοπους στα οροπέδια, αλλά και οι μικρές φυσικές λίμνες που δημιουργούνται τον χειμώνα στις δολίνες του Ελικώνα και της Αγίας Άννας, εντυπωσιάζουν τον επισκέπτη. Στις περιοχές με θέα τον Κορινθιακό κόλπο, ξεχωρίζει η θέση «Παμπλούκι», από την οποία φαίνεται ο κόλπος της Ζάλτσας και οι υπόλοιποι δαντελωτοί σχηματισμοί που δημιουργεί ο συνδυασμός βουνού και θάλασσας.
Ο Ελικώνας είναι βουνό της Στερεάς Ελλάδας και τα δάση του εκτείνονται εντός της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας, μεταξύ των Δήμων Λεβαδέων, Διστόμου-Αράχοβας-Αντίκυρας και Θηβαίων.
Από τη Λιβαδειά, ως τα Καραίικα και τον κόλπο Αντίκυρας του Κορινθιακού κόλπου και από το Στείρι και το Δίστομο στα δυτικά ως την Αγία Άννα στα ανατολικά, τα δάση του Ελικώνα δημιουργούν τοπία μεγάλου φυσικού κάλλους.
Το βόρειο τμήμα της περιοχής είναι κηρυγμένο ως Καταφύγιο Άγριας Ζωής: Λατσούδι (Διστόμου-Στειρίου).
Ο Ελικώνας χαρακτηρίζεται από μεγάλες εκτάσεις Κεφαλληνιακής ελάτης που ανήκει στη ζώνη μεσογειακών ορεινών κωνοφόρων. Οι περισσότερες από τις κορυφές του Ελικώνα είναι δασωμένες, ενώ υπάρχουν και πολλά οροπέδια με ορεινά λιβάδια. Σε χαμηλότερα υψόμετρα, και σε περιοχές με προσανατολισμό προς τον Κορινθιακό κόλπο, ο επισκέπτης συναντά δρυοδάση και άλλα αείφυλλα πλατύφυλλα. Σε όλο το μήκος της κοιλάδας των Μουσών, υπάρχει χαμηλό δάσος δρυός, ενώ πάνω από αυτό, ορθώνεται η γυμνή ασβεστολιθική κορυφή του Ζαγαρά.
Ο Ελικώνας χαρακτηρίζεται από μεγάλες εκτάσεις Κεφαλληνιακής ελάτης. Αξιοσημείωτη είναι η παρουσία της Παιώνιας του Παρνασσού, μίας πόας με κόκκινα άνθη που εντοπίζεται σε λίγες διασκορπισμένες θέσεις, αποκλειστικά στον Παρνασσό και τον Ελικώνα. Είναι είδος ενδημικό, δηλαδή εκτός από αυτές τις περιοχές, δεν απαντά πουθενά αλλού στον κόσμο. Αναπτύσσεται στα περιθώρια και στα ανοίγματα του δάσους της Κεφαλληνιακής ελάτης, σε υγρά, χλοερά λιβάδια και σε προφυλαγμένες θέσεις, στα ασβεστολιθικά βράχια, στις νοτιοδυτικές πλαγιές, σε υψόμετρο 800 – 1.300 μέτρα. Πρόκειται για πολύ σπάνιο είδος που απειλείται από τη συλλογή του για χρήση ως καλλωπιστικό φυτό.
- Κεφαλληνιακή ελάτη (Abies cephalonica)
- Παιώνια του Παρνασσού (Paeonia parnassica)
Αν και τραυματισμένος αρκετά από την εξόρυξη βωξίτη και τα αιολικά πάρκα, ο Ελικώνας και τα δάση του προσφέρονται για μεγάλο πλήθος εξορμήσεων και διαδρομών. Η πολυμορφία των τοπίων που βλέπει ο επισκέπτης περιδιαβαίνοντας τον Ελικώνα, προσφέρει εικόνες που αλλάζουν από το βουνό στη θάλασσα, από το ορεινό στο πεδινό, από το άγριο στο ήμερο. Ενδεικτικά αναφέρονται οι πιο ενδιαφέρουσες, ενώ λόγω της μεταβαλλόμενης φύσης του βουνού και των μονοπατιών, συνιστάται ο επισκέπτης να συμβουλευθεί την ιστοσελίδα ή/και να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τους ορειβατικούς συλλόγους ή/και το αρμόδιο Δασαρχείο της περιοχής. (βλ. ενότητα «Χρήσιμες Πληροφορίες» παρούσας εφαρμογής).
Τα δάση επηρεάζονται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, οι οποίες στην Ελλάδα συνήθως περιλαμβάνουν πυρκαγιές, υπερβόσκηση, υλοτομία και παράνομο κυνήγι. Οι δραστηριότητες αυτές τείνουν να υποβαθμίζουν το δασικό περιβάλλον. Η παιώνια του Παρνασσού είναι ιδιαιτέρως ελκυστικό είδος και απειλείται από τη συλλογή της για χρήση ως καλλωπιστικό φυτό.
Πριν από την επίσκεψη σας, μην παραλείψετε να διαβάσετε τις οδηγίες που αναγράφονται στους Κανόνες Καλής Συμπεριφοράς της παρούσας εφαρμογής.
- Χρήσιμοι σύνδεσμοι – στοιχεία επικοινωνίας:
- Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδας: 199
- Υπηρεσία Επικοινωνιών Εκτάκτου Ανάγκης: 112
- Πυροσβεστική Υπηρεσία Λιβαδειάς: 22610 28555
- Δασαρχείο Λειβαδιάς: 22610 26129, daslivad@apdthest.gov.gr
- Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Λιβαδειάς: eoslivadias2020@hotmail.com, facebook