Δάση Παναιτωλικού-Καλιακούδας
Τα δάση στα όρη Παναιτωλικός και Καλιακούδα έχουν μεγάλη αξία για το περιβάλλον και τον άνθρωπο. Με υψόμετρο που φτάνει κοντά στα 2.000 μέτρα, οι περιοχές φιλοξενούν εκτεταμένες εκτάσεις Κεφαλληνιακής ελάτης, καθώς και σπάνια ζώα όπως το λύκο και τη βίδρα. Τα όρη είναι επίσης γνωστά για το εύρος πεζοπορικών και ορειβατικών διαδρομών που προσφέρουν.
Το Παναιτωλικό είναι το ψηλότερο βουνό της Αιτωλοακαρνανίας και συνδέεται με το όρος Καλιακούδα στα βόρεια. Τα δάση τους εκτείνονται μεταξύ των Περιφερειακών Ενοτήτων Ευρυτανίας, Φθιώτιδας και Αιτωλοακαρνανίας των Περιφερειών Στερεάς και Δυτικής Ελλάδας, εντός των Δήμων Καρπενησίου, Μακρακώμης, Ναυπακτίας, Θέρμου και Αγρινίου.
Από το Καρπενήσι, την τεχνητή λίμνη Κρεμαστών και τα δάση του Τυμφρηστού στα βόρεια ως τη λίμνη Τριχωνίδα στα νότια και από την τεχνητή λίμνη Καστρακίου στα δυτικά ως τα δάση των Βαρδουσίων στα ανατολικά, τα δάση του Παναιτωλικού και της Καλιακούδας αποτελούν υψηλής αξίας πνεύμονα πράσινου για την περιοχή.
Το Παναιτωλικό, λόγω της αναγνωρισμένης οικολογικής αξίας του σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, έχει ενταχθεί στο οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 και εκπροσωπείται από την περιοχή «Όρος Παναιτωλικό» για την αξία των τύπων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας (Ειδική Ζώνη Διατήρησης).
Έξι τμήματα της περιοχής είναι κηρυγμένα Καταφύγια Άγριας Ζωής:
- Αν. Κλιτύς-Όρος Τυμφρηστού (Πιτσιωτών-Νεοχωρίου-Μαυρίλου-Μερκάδας)
- Κοκκάλια-Κερασιά-Πετράλωνα-Αγκάθι (Σταυροπηγίου-Κρικέλλου)
- Τουρνέσι-Σταυρός (Σταυροπηγίου-Κρικέλλου-Στάβλων)
- Προυσός
- Σπαρτιά - Δρυμώνα Δήμων Παραβώλας και Θέρμου
- Περιοχή Δήμου Παρακαμπιλίων και Παναιτωλικού στη θέση Πλατύ - Φουρκού - Άνεμοι Κόθροιτων
Ο Παναιτωλικός και η Καλιακούδα χαρακτηρίζονται από μεγάλες εκτάσεις Κεφαλληνιακής ελάτης.
Η Κεφαλληνιακή ελάτη ανήκει στη ζώνη μεσογειακών ορεινών κωνοφόρων, η οποία εκτείνεται τόσο στην υποηπειρωτική, όσο και στην ηπειρωτική κλιματική ζώνη. Συνήθως δημιουργεί πυκνά δάση σε μίξη με είδη όπως η μαύρη πεύκη.
Στα δάση Παναιτωλικού και Καλιακούδας είναι εκτεταμένη η παρουσία της Κεφαλληνιακής ελάτης. Πρόκειται για είδος που εντοπίζεται αποκλειστικά στην Ελλάδα, κυρίως σε περιοχές στη Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και τη Κεφαλλονιά. Αναπτύσσεται σε υψόμετρα μεταξύ περίπου 400 και 1800 μέτρω και φτάνει συνήθως μέχρι τα 30 μέτρα σε ύψος. Μπορεί να παρατηρηθεί είτε μόνο του, είτε σε ανάμιξη με άλλα δέντρα όπως αρκεύθους, πευκόδεντρα και καστανιές.
Στις περιοχές του Παναιτωλικού και της Καλιακούδας εντοπίζονται πολλά είδη πανίδας, ορισμένα από αυτά σπάνια και απειλούμενα σε εθνικό επίπεδο. Στα όρη κυκλοφορούν μεγάλα θηλαστικά, όπως ο λύκος, ο οποίος στην Ελλάδα τρέφεται κυρίως με κτηνοτροφικά ζώα και μικρότερα θηλαστικά. Στις περιοχές παρατηρούνται και βίδρες (Ευρωπαϊκή ενυδρίδα), οι οποίες αν και τρέφονται κυρίως με υδρόβια ζώα (π.χ. ψάρια, βατράχια) περνούν αρκετό από το χρόνο τους στην ξηρά. Τόσο ο λύκος όσο και οι βίδρες πρόκειται για σπάνια και απειλούμενα ζώα στην Ελλάδα.
- Λύκος (Canis lupus)
- Ευρωπαϊκή ενυδρίδα (Lutra lutra)
Το Παναιτωλικό και η Καλιακούδα προσφέρονται για μεγάλο πλήθος εξορμήσεων και διαδρομών. Ενδεικτικά, αναφέρεται η παρακάτω, ενώ λόγω της μεταβαλλόμενης φύσης του βουνού και των μονοπατιών, συνιστάται ο επισκέπτης να συμβουλευθεί την ιστοσελίδα ή/και να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τους ορειβατικούς συλλόγους ή/και τα αρμόδια Δασαρχεία της περιοχής. (βλ. ενότητα «Χρήσιμες Πληροφορίες»).
Τα δάση επηρεάζονται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως η υπερβόσκηση και η παγίδευση και δηλητηρίαση ζώων, οι οποίες δύναται να υποβαθμίσουν το φυσικό περιβάλλον των περιοχών. Για το λόγο αυτό, λαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα διαχείρισης και προστασίας, που καθορίζονται στο θεσμικό καθεστώς προστασίας των περιοχών.
Πριν από την επίσκεψη σας, μην παραλείψετε να διαβάσετε τις οδηγίες που αναγράφονται στους Κανόνες Καλής Συμπεριφοράς της παρούσας εφαρμογής.
- Χρήσιμοι σύνδεσμοι – στοιχεία επικοινωνίας:
- Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδας: 199
- Υπηρεσία Επικοινωνιών Εκτάκτου Ανάγκης: 112
- Δασαρχείο Καρπενησίου: 22370 22204
- Δασαρχείο Αγρινίου: 26410 57617
- Δασαρχείο Σπερχειάδας: 22360 43695
- Δασαρχείο Ναυπάκτου: 2634022014
- Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Καρπενησίου: 22370 23051, karpenisiou@gmail.com, facebook
- Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Αγρινίου: 264104 5512, 6947 220 731, ιστοσελίδα, info@eosagriniou.gr
