Η Νότια Πίνδος, τμήμα της ευρύτερης οροσειράς της Πίνδου που είναι η μεγαλύτερη οροσειρά της Ελλάδας και ψηλότερη κορυφή την Κακαρδίτσα στα 2.429 μ. καλύπτει μεγάλο τμήμα της ηπειρωτικής Ελλάδας μεταξύ Ηπείρου και Θεσσαλίας.

Τα πυκνά δάση της, κυρίως με οξιές, βελανιδιές και έλατα, απλώνονται από τους πρόποδες εώς τα αλπικά υψόμετρα του βουνού. Είναι ιδιαίτερης αισθητικής και οικολογικής αξίας, καθώς φιλοξενούν μεγάλο αριθμό φυτών και ζώων. Εξίσου σημαντική είναι και η αξία τους ως τόπος αναψυχής και διεξαγωγής δραστηριοτήτων.

Λόγω της αναγνωρισμένης οικολογικής αξίας τους σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, η Νότια Πίνδος, ο Ασπροπόταμος και η ευρύτερη περιοχή έχουν ενταχθεί στο οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 και εκπροσωπούνται από τις περιοχές «Κερκέτιο Όρος (Κόζιακας)» και «Ασπροπόταμος» για την αξία των τύπων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας (Ειδικές Ζώνες Διατήρησης), όπως και από την περιοχή «Αντιχάσια Όρη και Μετέωρα» για την αξία σε είδη ορνιθοπανίδας (Ζώνη Ειδικής Προστασίας).

Δύο (2) τμήματα της περιοχής είναι κηρυγμένα Καταφύγια Άγριας Ζωής:

• Έλατος-Σεκάρες (Στεφανίου)
• Βαθυρέμματος - Παλαιοκαρυάς - Στουρναρέικων Δήμου Πινδαίων

Στη περιοχή της Νότιας Πίνδου και του Ασπροπόταμου κυριαρχούν δέντρα όπως οι οξιές και οι δρύες.

Η οξιά ανήκει στην ηπειρωτική ζώνη ψυχρόβιων φυλλοβόλων πλατύφυλλων. Αποτελεί από τα σημαντικότερα δασοπονικά είδη της Ευρώπης και έχει μεγάλη αισθητική και οικολογική αξία. Τα δάση της παρέχουν περιβάλλον διατροφής και αναπαραγωγής σε μικρά και μεγάλα θηλαστικά, αλλά και σε οκτώ από τα δέκα είδη δρυοκολαπτών της Ελλάδας.

Οι δρύες ανήκουν στην ανωμεσογειακή - υποηπειρωτική ζώνη βλάστησης που χαρακτηρίζεται από φυλλοβόλα πλατύφυλλα δάση. Τα δρυοδάση καλύπτουν σχεδόν το 50% του συνόλου των δασών της Ελλάδας και έχουν μεγάλη οικολογική αξία, καθώς φιλοξενούν μεγάλο εύρος από είδη χλωρίδας και πανίδας.

Τα δάση στις περιοχές της Νότιας Πίνδου και του Ασπροπόταμου χαρακτηρίζονται από μεγάλο εύρος ειδών χλωρίδας. Εκτεταμένη έκταση στη περιοχή έχουν δέντρα όπως οι οξιές (δασική οξιά) και οι βελανιδιές (πλατύφυλλη δρυς), ή αλλιώς δρύες, οι οποίες διακρίνονται μεταξύ των άλλων από το φύλλωμα τους. Στις βελανιδιές, τα φύλλα σε αρκετά είδη φέρουν τριγωνοειδής λοβούς στις πλευρές τους, το οποίο δεν παρατηρείται στις οξιές. Θα παρατηρήσει κανείς επιπλέον έλατα (υβριδογενής ελάτη) και φτέρες, οι οποίες δεν φέρουν καρπούς και σπόρια και αναπτύσσονται σε περιβάλλοντα με υψηλή υγρασία.

Στις περιοχές της Νότιας Πίνδου και του Ασπροποτάμου ζει μεγάλο εύρος από σπάνια είδη πανίδας. Στη περιοχή κυκλοφορούν μεγάλα θηλαστικά, όπως η καφέ αρκούδα, η οποία εντοπίζεται κυρίως σε φυλλοβόλα και κωνοφόρα δάση σε μεγάλα υψόμετρα, καθώς και ο λύκος, είδη σπάνια και απειλούμενα στην Ελλάδα. Ψηλά στον αέρα, πετούν μεγάλα και σπάνια αρπακτικά πτηνά, όπως ο χρυσαετός, το όρνιο και ο ασπροπάρης, το άνοιγμα φτερών των οποίων ξεπερνάει τα δύο μέτρα. Ως γύπες, το όρνιο και ο ασπροπάρης είναι πτωματοφάγα, τρέφονται δηλαδή με πτώματα νεκρών ζώων.

Οι μύκητες δεν ανήκουν ούτε στα φυτά, ούτε στα ζώα. Έχουν όμως πολύ σημαντικό οικολογικό ρόλο, καθώς αποσυνθέτουν τα νεκρά σώματα των ζώων και των φυτών. Βρίσκονται παράλληλα στο διαιτολόγιο για διάφορα ζωικά είδη. Το σώμα τους αποτελείται από υφές, που φαίνονται ως άσπρες κλωστές συνήθως σε υγρό έδαφος ή ξύλο. Το γνωστό μανιτάρι είναι το όργανο του μύκητα που παράγει σπόρια για αναπαραγωγή.

Τα δάση επηρεάζονται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως η δασοκομία, οι οποίες δύναται να υποβαθμίσουν το φυσικό περιβάλλον των περιοχών. Για το λόγο αυτό, λαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα διαχείρισης και προστασίας, που καθορίζονται στο θεσμικό καθεστώς προστασίας των περιοχών. 

Πριν από την επίσκεψη σας, μην παραλείψετε να διαβάσετε τις οδηγίες που αναγράφονται στους Κανόνες Καλής Συμπεριφοράς της παρούσας εφαρμογής. 

• Χρήσιμοι σύνδεσμοι – στοιχεία επικοινωνίας:
• Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδας: 199
• Υπηρεσία Επικοινωνιών Εκτάκτου Ανάγκης: 112
• Δασαρχείο Καλαμπάκας: 24320 22410
• Δασαρχείο Τρικάλων: 24310 63481
• Δασαρχείο Περτουλίου: 2434 091207
• Σύλλογος Πεζοπορίας Ορειβασίας Τρικάλων: ιστότοπος, 24310 72077, info@trikalasport.gr
• Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Ιωαννίνων: ιστότοπος, 26510 22138, 26511 81068, info@orivatikos.gr
• Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Άρτας: ιστότοπος, 26810 28030, eosartas1988@gmail.com