Δάσος Ντραγουντέλι Σιθωνίας

Δάσος Ντραγουντέλι Σιθωνίας

Το ορεινό συγκρότημα του Ντραγουντελίου είναι η μεγαλύτερη οροσειρά της Σιθωνίας, με την υψηλότερη κορυφή, η οποία ανέρχεται σε υψόμετρο 808 m. Το καταπράσινο τοπίο των δασών και οι κορυφές του, στα οποία η πρόσβαση είναι σχετικά εύκολη μέσω του οδικού δικτύου, προσφέρουν στον επισκέπτη την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με τη φύση, να απολαύσει την υπέροχη θέα των διπλανών χερσονήσων, καθώς και τις περιπατητικές ή και ποδηλατικές διαδρομές. Η χερσόνησος της Σιθωνίας αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό για Έλληνες και ξένους επισκέπτες.

Το όρος Ντραγουντέλι ή Δραγουντέλι ή Ίταμος βρίσκεται στη χερσόνησο της Σιθωνίας στην Περιφερειακή Ενότητα Χαλκιδικής. Διοικητικά ανήκει στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας. Το δάσος εκτείνεται εντός του Δήμου Σιθωνίας και καλύπτει το μεγαλύτερο τμήμα της χερσονήσου από τη Βουρβουρού έως το νότιο τμήμα της.

Η περιοχή του όρους Ντραγουντελίου, λόγω της αναγνωρισμένης οικολογικής αξίας της σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000. Ειδικότερα, η περιοχή «Όρος Ίταμος - Σιθωνία» προστατεύεται ως Ειδική Ζώνη Διατήρησης για την αξία των τύπων οικοτόπων καθώς και των φυτών και ζώων που απαντούν στην περιοχή ενώ η περιοχή «Χερσόνησος Σιθωνίας» έχει χαρακτηρισθεί ως Ειδική Ζώνη Προστασίας για τα είδη πουλιών που συναντώνται στην περιοχή. Στην περιοχή του όρους Ντραγουντελίου έχει χαρακτηρισθεί ένα Καταφύγιο Άγριας Ζωής, με την ονομασία «Καταφύγιο Άγριας Ζωής Δραγουδελίου και Καρρά Δήμων Σιθωνίας και Τορώνης». Στην κεντρική ορεινή ζώνη, σε υψόμετρο 720 m, βρίσκεται ο 2.000 ετών γηραιός ίταμος, που αποτελεί διατηρητέο Μνημείο της Φύσης και είναι ο γηραιότερος αντιπρόσωπος της οικογένειας του στην Ελλάδα αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη.

2 ΔάσοςΝτραγουντέλιΣιθωνίας 2ΠαρασκευόπουλοςΛέβ

Τα δάση των μεσογειακών κωνοφόρων που κυριαρχούν στη χερσόνησο της Σιθωνίας ανήκουν κατά κύριο λόγο στη Μεσογειακή Ζώνη δασικής βλάστησης, με τη Θερμομεσογειακή ζώνη να απαντάται κυρίως στις παράκτιες περιοχές. Ειδικότερα, τα δάση των μεσογειακών κωνοφόρων περιλαμβάνουν κυρίως δάση χαλεπίου και μαύρης πεύκης, δάση αρκεύθων και δάση κουκουναριάς στην κεντρική ορεινή περιοχή και καταλαμβάνουν περίπου το 30 % της συνολικής έκτασης της περιοχής. Τα δάση της μαύρης πεύκης βρίσκονται στις υψηλότερες θέσεις της χερσονήσου της Σιθωνίας πάνω στο όρος Ντραγουντέλι και σε υψόμετρο 400 - 690 m. Τα δάση της χαλεπίου πεύκης ανήκουν στα λεγάμενα ευμεσογειακά δασικά οικοσυστήματα με ένα αρκετά ευρύ υψομετρικό φάσμα. Αναπτύσσονται πάνω σε σχετικά υποβαθμισμένες εκτάσεις χαμηλού υψομέτρου, από το επίπεδο της θάλασσας έως και 800 m, σε όλες τις εκθέσεις, με κλίσεις μέτριες έως κατά θέσεις ισχυρές. Τα δάση της κουκουναριάς καταλαμβάνουν πολύ μικρότερο ποσοστό της συνολικής έκτασης της περιοχής από τα υπόλοιπα είδη. Τα περισσότερα τα συναντούμε σε μικτά δάση με χαλέπιο πεύκη στην τοποθεσία Λιβάδια, στο βόρειο άκρο της περιοχής, ενώ υπάρχουν και λίγα αμιγή. Αναπτύσσονται πάνω σε πλαγιές με ήπιες κλίσεις, χαμηλού υψομέτρου (200 - 350 m).

2 ΔάσοςΝτραγουντέλιΣιθωνίας 3ΠαρασκευόπουλοςΛέβ

 

Το όρος Ντραγουντέλι της Σιθωνίας χαρακτηρίζεται από μεγάλη ποικιλία ειδών χλωρίδας. Ακολουθώντας τις διαδρομές στο βουνό, θα διαπιστώσει κανείς ότι κυρίαρχα δέντρα στη περιοχή είναι η μαύρη και η χαλέπιος πεύκη, οι οποίες εξαπλώνονται κυρίως στο Μεσογειακό χώρο. Πρόκειται για μεγάλα και εντυπωσιακά δέντρα, εκ των οποίων το ρετσίνι της χαλεπίου χρησιμοποιείται παραδοσιακά για την παραγωγή ρετσίνας. Στην κορυφή του όρους Ντραγουντελίου βρίσκεται ο γηραιότερος ίταμος της περιοχής και η ηλικία του εκτιμάται ότι ξεπερνάει τα 2.000 χρόνια. Δεν υπόκεινται σε καμία συνθήκη προστασίας αλλά κινδυνεύει από την συνεχή κοπή των κλαδιών του.

 

Το όρος Ντραγουντέλι παρέχει καταφύγιο σε αρκετά μεγάλα θηλαστικά, όπως ο λύκος και το τσακάλι, τα οποία στην Ελλάδα χαρακτηρίζονται σπάνια και απειλούμενα. Άλλα τυπικά θηλαστικά που ζουν στο βουνό είναι οι αλεπούδες, οι λαγοί, τα αγριογούρουνα καθώς και μερικά ελάφια. Όσον αφορά τα πουλιά, η περιοχή είναι σημαντική για την αναπαραγωγή αρπακτικών και μεταναστευτικών ειδών, όπως είναι φιδαετοί, σφηκιάρηδες, σταυραετοί, σπιζαετοί, χρυσογέρακα, κιτρινοσουσουράδες και βλάχοι. Σημαντική είναι και η παρουσία αρπακτικών πτηνών, όπως ο χρυσαετός και το χρυσογέρακο, είδη που εμφανίζονται με μικρούς πληθυσμούς σε εθνικό επίπεδο και χαρακτηρίζονται ως απειλούμενα.

Το όρος Ντραγουντέλι και η ευρύτερη περιοχή ενδείκνυται για πλήθος εξορμήσεων και διαδρομών, είτε πεζοπορίας είτε με ποδήλατο ή όχημα 4x4. Ορισμένες επιλεγμένες διαδρομές αναφέρονται παρακάτω, ενώ συνιστάται και η πληροφόρηση από τον ΕΟΣ Θεσσαλονίκης ή/και το αρμόδιο Δασαρχείο πριν την επίσκεψη, εξαιτίας της μεταβαλλόμενης φύσης του βουνού και των μονοπατιών (βλ. «Χρήσιμες Πληροφορίες»).

Το δάσος επηρεάζεται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως οι πυρκαγιές, το παράνομο κυνήγι και η καταστροφή ενδιαιτημάτων (χώροι που εξυπηρετούν τις διατροφικές και αναπαραγωγικές απαιτήσεις των ειδών), οι οποίες δύναται να υποβαθμίσουν το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Εξαιτίας των ιδιαίτερων κλιματικών συνθηκών (θερμό και ξηρό καλοκαίρι) και της σύνθεσης των δασών από εύφλεκτα δασοπονικά είδη, τη μεγαλύτερη απειλή για την περιοχή αυτή αποτελούν οι πυρκαγιές. Επίσης, στα δάση αυτά ο κίνδυνος είναι αυξημένος λόγω της συχνής κίνησης που υπάρχει από τους μελισσοτρόφους και τους επισκέπτες, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της τουριστικής περιόδου. Για τον λόγο αυτό, λαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα διαχείρισης και προστασίας, που καθορίζονται στο θεσμικό καθεστώς προστασίας της περιοχής.

Πριν από την επίσκεψη σας, μην παραλείψετε να διαβάσετε τις οδηγίες που αναγράφονται στους Κανόνες Καλής Συμπεριφοράς της παρούσας εφαρμογής.

Χρήσιμα τηλέφωνα - Στοιχεία επικοινωνίας

  • Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδας: 199
  • Υπηρεσία Επικοινωνιών Εκτάκτου Ανάγκης: 112
  • Δασαρχείο Πολυγύρου: 23710 21175
  • Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Νέου Μαρμαρά: Τηλ. 23750 72199
  • ΟΦΥΠΕΚΑ / Μονάδα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κεντρικής Μακεδονίας: Τηλ. 23940 24553, ιστότοπος
  • ΚΤΕΛ Χαλκιδικής: Τηλ. 23710 22309 (Πολύγυρος)
  • Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης: Τηλ. 2310 266928 / 240889, ιστότοπος
  • Εφορεία Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους: Τηλ. 2310 285163, Email: efachagor@culture.gr