Δάση Όρους Ντέβας (Πρέσπες)

Δάση Όρους Ντέβας (Πρέσπες)

Το όρος Ντέβας αποτελεί το «συνδετικό κρίκο» ανάμεσα στις λίμνες Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα. Η ευρύτερη περιοχή είναι εξαιρετικής οικολογικής σημασίας, καθώς φιλοξενεί μεγάλο αριθμό ζώων και φυτών, ενώ προσφέρεται και για πλήθος ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Το μαγευτικό τοπίο που μεταβάλεται με τις εποχές και τα πλούσια δάση συνθέτουν μία μοναδική εικόνα.

Το όρος Ντέβας είναι βουνό της Μακεδονίας και βρίσκεται στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας. Τα δάση του εκτείνονται εντός του Δήμου Πρεσπών της Περιφερειακής Ενότητας Φλώρινας και βρίσκονται στα σύνορα με τη Βόρεια Μακεδονία (Βόρεια) και την Αλβανία (Δυτικά).

  • Η ευρύτερη περιοχή των λιμνών Πρεσπών είναι ενταγμένη στους δέκα Εθνικούς Δρυμούς της Ελλάδας από το 1974.
  • Από το 2000, έχει ιδρυθεί το Εθνικό Πάρκο Μικρής και Μεγάλης Πρέσπας, ένα από τα δεκαεπτά Εθνικά Πάρκα της χώρας.
  • Η λίμνη Μικρή Πρέσπα είναι ενταγμένη στο δίκτυο υγροτόπων διεθνούς σημασίας της Σύμβασης Ramsar από το 1975.
  • Λόγω της αναγνωρισμένης οικολογικής αξίας της, η περιοχή είναι ενταγμένη στο οικολογικό δίκτυο Natura 2000. (περιοχή «Εθνικός Δρυμός Πρεσπών» - Ειδική Ζώνη Διατήρησης από το 2011 και «Εθνικός Δρυμός Πρεσπών-Ευρύτερη Περιοχή» - Τόπος Κοινοτικής Σημασίας).
  • Η ευρύτερη περιοχή του Εθνικού Πάρκου Πρεσπών και του όρους Βαρνούντα είναι ενταγμένη στο δίκτυο Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά και τη Βιοποικιλότητα (IBAs – Important Bird and Biodiversity Areas).

Τα δάση με δρύες (βελανιδιές) που κυριαρχούν στα δάση του όρους Ντέβας ανήκουν στην Ανωμεσογειακή – Υποηπειρωτική ζώνη βλάστης (ή αλλιώς ζώνη δρυοδασών). Η ζώνη αυτή, η οποία περιλαμβάνει κυρίως δρυοδάση αλλά και δάση καστανιάς, έχει κλίμα μεσογειακού χαρακτήρα, αλλά με υψηλότερες βροχοπτώσεις το φθινόπωρο, τον χειμώνα και την άνοιξη και χιονοπτώσεις τον χειμώνα. Τα δάση αυτά προτιμούν τα χαμηλά και μεσαία υψόμετρα και είναι ανθεκτικά σε ψυχρά κλίματα.

Ακόμα, η άρκευθος που απαντάται στην περιοχή σε αρκετά σημεία, ανήκει στα μεσογειακά κωνοφόρα. Στην βόρεια Ελλάδα απαντάται σε υψόμετρα 100-300 μ. και το κλίμα που επικρατεί είναι μεσογειακό, με ήπιους χειμώνες, θερμά καλοκαίρια και βροχοπτώσεις το φθινόπωρο, τον χειμώνα και την άνοιξη.

Το φυσικό περιβάλλον στο δάσος Ντέβας στις Πρέσπες είναι πλούσιο και περιλαμβάνει μεγάλη ποικιλία από είδη χλωρίδας. Χαρακτηριστικά δέντρα στη περιοχή είναι οι βελανιδιές, ή αλλιώς δρύες, οι οποίες σε αρκετά είδη διακρίνονται από πλατιά φύλλα με τριγωνοειδής λοβούς στις πλευρές τους. Στη περιοχή, συγκεκριμένα, κυριαρχούν είδη όπως η χνοώδης και η πλατύφυλλη δρυς. Στο δάσος εντοπίζονται και άρκευθοι, όπως η άρκευθος η υψηλή και η άρκευθος η δυσοσμότατη, εκ των οποίων η δεύτερη ονομάζεται έτσι λόγω της έντονης οσμής που εκκρίνουν τα θρυμματισμένα της φύλλα.

Το δάσος Ντέβας είναι ιδιαίτερο καθώς συγκεντρώνει μεγάλο εύρος ειδών πανίδας σε μικρή σχετικά περιοχή. Στο βουνό εντοπίζονται μεγάλα θηλαστικά, όπως η καφέ αρκούδα, η οποία εντοπίζεται συνήθως σε φυλλοβόλα και κωνοφόρα δάση σε ορεινές και ημι-ορεινές περιοχές. Σημαντική είναι και η παρουσία του λύκου, ο οποίος στην Ελλάδα είναι σπάνιος και τρέφεται κυρίως με κτηνοτροφικά ζώα και μικρότερα θηλαστικά. Ψηλά στον αέρα, πετούν αρπακτικά πτηνά όπως ο χρυσαετός, ο οποίος θεωρείται σπάνιος σε εθνικό επίπεδο και απειλείται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης και της λαθροθηρίας. Αξιοσημείωτη είναι και η παρουσία του ελαφοκάνθαρου, ενός από τα μεγαλύτερα σκαθάρια στην Ευρώπη.

Το Όρος Ντέβας (Πρέσπες) και η ευρύτερη περιοχή προσφέρει πλήθος διαδρομών περιήγησης. Ενδεικτικά παρουσιάζονται οι ακόλουθες, ενώ λόγω της μεταβαλλόμενης φύσης του βουνού και των μονοπατιών, συνιστάται η επίσκεψη στις ιστοσελίδες ή/και η τηλεφωνική επικοινωνία με τους σχετικούς ορειβατικούς συλλόγους, το Δασαρχείο Φλώρινας και τον Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Πάρκου Πρεσπών για αναλυτικότερες και ενημερωμένες πληροφορίες πριν την επίσκεψη. (βλ. ενότητα «Χρήσιμες Πληροφορίες» της παρούσας εφαρμογής).

Τα δάση επηρεάζονται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως οι καλλιέργειες, η δασοκομία, η διάβρωση του εδάφους και το κυνήγι, οι οποίες δύναται να υποβαθμίσουν το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Για το λόγο αυτό, λαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα διαχείρισης και προστασίας, που καθορίζονται στο θεσμικό καθεστώς προστασίας της περιοχής.