Τα εκτεταμένα και πυκνά πευκοδάση της Βόρειας Εύβοιας καλύπτουν το μεγαλύτερο βόρειο τμήμα της. Είναι ιδιαίτερης αισθητικής και οικολογικής αξίας, καθώς φιλοξενούν μεγάλο αριθμό φυτών και ζώων. Εξίσου σημαντική είναι και η αξία τους ως τόπος αναψυχής αλλά και για παραγωγικές δραστηριότητες, όπως η μελισσοκομία. Τον Αύγουστο 2021, καταστροφική πυρκαγιά στη βόρεια Εύβοια, έκαψε περί τα 46.582 εκτάρια στις περιοχές πάνω από τα χωριά Μαντούδι, Δαφνούσα και Προκόπι (http://beyond-eocenter.eu/index.php/news-events/462-ektimhsh-kamenhs-ektashs-evoia-11-aygoustou-2021). Συγκεκριμένα, οι εκτάσεις που έχουν καεί αφορούν: Δασική βλάστηση (19.270 εκτάρια), Θαμνώδεις εκτάσεις (9.960 εκτάρια), Γεωργικές περιοχές (9.065 εκτάρια), Χορτολιβαδικές εκτάσεις (7.772 εκτάρια), Τεχνητές ζώνες (435 εκτάρια) και Εκτάσεις με αραιή βλάστηση (80 εκτάρια). Με τη φωτιά του 2021 σημαντικό πλήγμα δέχθηκε και η μελισσοκομία, που ασκείται στα πευκοδάση. Χάθηκαν σμήνη μελισσών, ο εξοπλισμός των μελισσοκόμων, η παραγωγή μελιού (https://www.beegin.gr/). Έκτοτε, στο πλαίσιο του Προγράμματος Ανασυγκρότησης Βόρειας Εύβοιας, σχεδιάζονται και υλοποιούνται δράσεις αναγέννησης του «Νέου Δάσους», μεταξύ άλλων, με φυσική αποκατάσταση στο μεγαλύτερο ποσοστό του δάσους και με αναδάσωση, με γνώμονα τη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας της περιοχής.

Το όρος Καντήλι εντάσσεται χωρικά στα δάση της Βόρειας Εύβοιας. Βρίσκεται στη βορειοδυτική Εύβοια (αλλά νοτιότερα από τα πευκοδάση που κάηκαν στην πυρκαγιά του 2021) και καλύπτεται από εκτεταμένη πευκοδάση χαλεπίου και μαύρης πεύκης, από δάση κεφαλληνιακής ελάτης, θαμνώνες και χορτολιβαδικές εκτάσεις. Στις ορεινές βραχώδεις εξάρσεις, η βλάστηση είναι αραιή. Φημίζεται για τη θέα που προσφέρει στον Ευβοϊκό κόλπο.

Λόγω της αναγνωρισμένης οικολογικής τους αξίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, τμήματα της ευρύτερης περιοχής της Βόρειας Εύβοιας έχουν ενταχθεί στο οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 και εκπροσωπούνται από τις περιοχές «Όρος Καντήλι» και «Όρη Κεντρικής Εύβοιας, Παράκτια Ζώνη και Νησίδες» για την αξία τους σε είδη πουλιών (Ζώνες Ειδικής Προστασίας).

Μικρό τμήμα της περιοχής είναι κηρυγμένο ως Καταφύγιο Άγριας Ζωής: «Περιοχή Δαφνώντα Δήμων Μεσσαπίων».

Στα δάση της Βόρειας Εύβοιας κυριαρχούν τα πευκοδάση της χαλεπίου πεύκης. Αντιπροσωπεύουν περίπου το 74% των δασών όλου του νησιού. Τα πευκοδάση χαλεπίου πεύκης ανήκουν στην ευμεσογειακά οικοσυστήματα, σε υψομετρικό εύρος από το επίπεδο της θάλασσας έως και τα 600-800 μέτρα. Η χαλέπιος πεύκη είναι είδος της Μεσογείου, και είναι προσαρμοσμένη σε παρατεταμένα ξηρά καλοκαίρια. Το όρος Καντήλι καλύπτεται από εκτεταμένη πευκοδάση χαλεπίου αλλά και μαύρης πεύκης, από δάση κεφαλληνιακής ελάτης, σκληρόφυλλους θαμνώνες και χορτολιβαδικές εκτάσεις.

Η Βόρεια Εύβοια χαρακτηρίζεται από μεγάλες εκτάσεις Χαλεπίου πεύκης. Η χαλέπιος πεύκη είναι κατεξοχήν μεσογειακό είδος, ιδιαίτερα της Δυτικής Μεσογείου, ενώ στην Ανατολική Μεσόγειο εμφανίζεται σπανιότερα. Πρόκειται για δένδρο μεσαίου μεγέθους, ύψους άνω των 20 μέτρων, το οποίο σε καλούς τόπους (π.χ. Βόρεια Εύβοια) ξεπερνά τα 30 μέτρα. Στη χώρα μας συναντάται κυρίως στην παράκτια ζώνη της Δυτικής Ελλάδας, σε υψόμετρο από την επιφάνεια της θάλασσας έως τα 800 – 1.000 μέτρα, στα νησιά του Ιονίου Πελάγους, στην Πελοπόννησο, στην Αττική, στην Εύβοια, στην Ανατολική Κεντρική Ελλάδα, στη Χαλκιδική και στις Βόρειες Σποράδες. Παλαιότερα, τα δάση της είχαν πολύ μεγάλη οικονομική σημασία για την παραγωγή ξυλείας ναυπηγικής. Μεγάλη οικονομική σπουδαιότητα είχαν τα δάση της και για την παραγωγή ρητίνης άριστης ποιότητας, καθώς και για την παραγωγή φλοιού, ο οποίος χρησιμοποιούνταν στη βυρσοδεψία και για τη βαφή αλιευτικών διχτυών. Στα δάση χαλεπίου πεύκης της βορείου Εύβοιας, ασκούνταν η μελισσοκομία. Σήμερα, το ξύλο της δεν χρησιμοποιείται πλέον στη ναυπηγική, ενώ η ρητίνη της έχει αντικατασταθεί από φθηνότερες τεχνητές ρητίνες, με συνέπεια, η οικονομική σημασία των δασών της να έχει μειωθεί σημαντικά. Σε αντίθεση, ωστόσο και λόγω της περιοχής εξάπλωσής τους (παράκτια ζώνη με έντονη τουριστική ανάπτυξη), τα δάση της χαλεπίου πεύκης έχουν αποκτήσει πολύ μεγάλη αισθητική αξία. Το τρυφερό πράσινο χρώμα των βελόνων της, σε συνδυασμό με τη διάταξη των κλαδιών της σε ορόφους (μοιάζει με παγόδα), και την ποικιλία των μορφών και των χρωμάτων των ειδών που συνθέτουν τον υπόροφο, συνθέτουν ένα απαράμιλλο αισθητικό αποτέλεσμα. Η σύνθεση της βλάστησης κάτω από τα πεύκα εξαρτάται από την ποιότητα κάθε περιοχής (ποιότητα τόπου). Σε καλές ποιότητες τόπου κυριαρχούν η αριά, η κουμαριά, η δάφνη, ο φράξος και η μυρτιά, στις μέτριες το ρείκι, το φιλλύκι, το πουρνάρι, ο σχίνος, η αγρελιά κ.ά, και στις χειρότερες ποιότητες τόπου οι λαδανιές και οι σουσούρες.

Το όρος Καντήλι είναι σημαντική περιοχή για τα πουλιά και ιδιαίτερα για τα φρυγανοτσίχλονα. Αρπακτικά πουλιά κυνηγούν στις ανοικτές εκτάσεις, όπως ο σπιζαετός, o σφηκιάρης, o φιδαετός και ο πετρίτης. Ο επισκέπτης μπορεί να παρατηρήσει και πιο κοινά αρπακτικά πουλιά, όπως είναι η γερακίνα, το ξεφτέρι και το βραχοκιρκίνεζο.  

Τα δάση της βόρειας Εύβοιας κάηκαν τον Αύγουστο 2021. Επίσης, στο Καντήλι αναφέρεται ως πίεση και η υπερβόσκηση.

Πριν από την επίσκεψη σας, μην παραλείψετε να διαβάσετε τις οδηγίες που αναγράφονται στους Κανόνες Καλής Συμπεριφοράς της παρούσας εφαρμογής. 

• Χρήσιμοι σύνδεσμοι – στοιχεία επικοινωνίας:
• Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδας: 199
• Υπηρεσία Επικοινωνιών Εκτάκτου Ανάγκης: 112
• Πυροσβεστική Υπηρεσία Ιστιαίας: 22260 55199
• Δασαρχείο Λίμνης: 2227 029107
• Δασαρχείο Ιστιαίας: 2226 054110
• Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Χαλκίδας: ιστότοπος, 22210 25230, 22210 25279, info@eoschalkidas.gr