Δάση Σάμου
Τα δάση της Σάμου καλύπτουν το όρος Καρβούνη που βρίσκεται στο βόρειο και κεντρικό τμήμα της, με την κορυφή του και η ψηλότερη κορυφή του Προφήτη Ηλία να υψώνεται στα 1.153 μ. Τα πυκνά δάση του, κυρίως με μαύρη και χαλέπιο πεύκη, απλώνονται από τους νότιους πρόποδες του βουνού ως τα βόρεια παράλια του Αγίου Νικολάου και Αγίου Κωνσταντίνου. Είναι ιδιαίτερης αισθητικής και οικολογικής αξίας, καθώς φιλοξενούν μεγάλο αριθμό φυτών και ζώων. Εξίσου σημαντική είναι και η αξία τους ως τόπος αναψυχής.
Η Σάμος είναι νησί του ανατολικού Αιγαίου και βρίσκεται ανατολικά της Σάμου, δυτικά της Ικαρίας, απέναντι από τις ακτές της Τουρκίας. Υπάγεται στον Δήμο Σάμου της ομώνυμης Περιφερειακής Ενότητας, της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
Τα δάση της, τα οποία αναπτύσσονται στο όρος Καρβούνι, από τις παραλίες του Αγίου Κωνσταντίνου και Αγίου Δημητρίου στα βόρεια, ως τα χωριά Μεσόγειο και Πλάτανο στα νότια, και από την Υδρούσσα και το Νέο Καρλόβασι στα δυτικά ως τη Μονή Βρόντα στα ανατολικά, αποτελούν υψηλής οικολογικής και αισθητικής αξίας πνεύμονα πράσινου για το νησί.
Το όρος Καρβούνι, λόγω της αναγνωρισμένης οικολογικής αξίας του σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, έχει ενταχθεί στο οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 και εκπροσωπείται από την περιοχή «Σάμος, Όρος Άμπελος (Καρβούνης)» για την αξία των τύπων οικοτόπων και των ειδών χλωρίδας και πανίδας που φιλοξενεί.
Τμήμα της περιοχής είναι κηρυγμένο Καταφύγιο Άγριας Ζωής: Άσπρος Βράχος Δενδριάς (Αμπέλου-Μανολάτων).
Στα δάση της Σάμου κυριαρχούν δέντρα όπως η μαύρη και η χαλέπιος πεύκη.
Η μαύρη πεύκη ανήκει στη ζώνη μεσογειακών ορεινών κωνοφόρων, που εκτείνεται τόσο στην υποηπειρωτική, όσο και στην ηπειρωτική κλιματική ζώνη. Πρόκειται για μακρόβιο είδος με ανθεκτικότητα σε μεγάλο εύρος περιβαλλοντικών συνθηκών.
Η χαλέπιος πεύκη αναπτύσσεται στη μεσογειακή ζώνη βλάστησης, συγκεκριμένα στα δάση μεσογειακών κωνοφόρων. Παρά τις ανθρωπογενείς πιέσεις που δέχονται, τα δάση αυτά διατηρούνται σε σχετικά καλή κατάσταση.
Η Σάμος χαρακτηρίζεται από μεγάλες εκτάσεις πευκοδάσους. Σημαντική παρουσία στη περιοχή έχουν η μαύρη και η χαλέπιος πεύκη, οι οποίες εξαπλώνονται κυρίως στο Μεσογειακό χώρο. Πρόκειται για μεγάλα και εντυπωσιακά δέντρα, εκ των οποίων η χαλέπιος αξιοποιείται στην Ελλάδα για το ρετσίνι της, που χρησιμοποιείται για τη παραγωγή ρετσίνας. Στο νησί θα συναντήσει κι άλλα δέντρα, όπως το πουρνάρι, το οποίο ανήκει στην κατηγορία των βελανιδιών, ή δρυών. Συνήθως συναντιέται στη μορφή χαμηλού θάμνου.
Στη Σάμο κυκλοφορούν διάφορα είδη πανίδας, με ξεχωριστή τη παρουσία του τσακαλιού. Πρόκειται για είδος σπάνιο και απειλούμενο στην Ελλάδα, που εντοπίζεται συνήθως κοντά σε καλλιέργειες, θαμνότοπους και υγροτόπους. Είναι παμφάγο και χαρακτηρίζεται περισσότερο ως τροφοσυλλέκτης και λιγότερο ως ενεργός κυνηγός, καταναλώνοντας τροφές όπως υπολείμματα κτηνοτροφικών δραστηριοτήτων και φρούτα. Στην Ελλάδα απειλείται κυρίως από αλλαγές στη χρήση της γης, σχετιζόμενες κυρίως με γεωργία και κτηνοτροφία, που έχουν μειώσει τους πληθυσμούς του.
Η Σάμος και τα δάση της προσφέρονται για πλήθος εξορμήσεων και διαδρομών, καθώς το νησί διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο σηματοδοτημένων πεζοπορικών διαδρομών στη νησιωτική Ελλάδα. Το νησί διαθέτει συνολικά 40 πεζοπορικές διαδρομές συνολικού μήκους 260χλμ., διαφορετικού βαθμού δυσκολίας που δίνουν την ευκαιρία στον επισκέπτη να γνωρίσει τα μαγευτικά δάση, τις ψηλές κορφές, τις ερημικές παραλίες και τα σημαντικότερα αξιοθέατα του νησιού. Ενδεικτικά παρουσιάζονται παρακάτω οι πιο ενδιαφέρουσες, ενώ συνίσταται ο επισκέπτης να συμβουλευθεί την ιστοσελίδα ή/και να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον ορειβατικό σύλλογο ή/και το αρμόδιο Δασαρχείο του νησιού (βλ. ενότητα «Χρήσιμες Πληροφορίες»).
Τα δάση επηρεάζονται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, όπως οι πυρκαγιές, οι οποίες δύναται να υποβαθμίσουν το φυσικό περιβάλλον της περιοχής. Για το λόγο αυτό, λαμβάνονται συγκεκριμένα μέτρα διαχείρισης και προστασίας, που καθορίζονται στο θεσμικό καθεστώς προστασίας της περιοχής.
Πριν από την επίσκεψη σας, μην παραλείψετε να διαβάσετε τις οδηγίες που αναγράφονται στους Κανόνες Καλής Συμπεριφοράς της παρούσας εφαρμογής.
- Χρήσιμοι σύνδεσμοι – στοιχεία επικοινωνίας:
- Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδας: 199
- Υπηρεσία Επικοινωνιών Εκτάκτου Ανάγκης: 112
- Δασαρχείο Σάμου: 22730 27435
- Ελληνικός Ορειβατικός Πεζοπορικός Σύλλογος Σάμου: ιστότοπος, 22730 27293, 22730 25433, 2273028625, eopssamos@yahoo.gr, dimario69@yahoo.com
