Σχεδόν 90% της έκτασης του Σέιχ Σου καλύπτεται από δάσος, σχετικά πυκνούς θαμνώνες και λοιπή φυσική βλάστηση. Κυριαρχούν δασοσκεπείς εκτάσεις, οι οποίες καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του. Στις δασοσκεπείς εκτάσεις κυριαρχεί η τραχεία πεύκη, ενώ απαντούν επίσης το κυπαρίσσι της Αριζόνας και σε μικρότερη έκταση η χαλέπιος πεύκη που εγκαταστάθηκαν μέσω αναδασώσεων που ξεκίνησαν τη δεκαετία του 1920. Οι μερικώς δασοσκεπείς εκτάσεις και οι θαμνώνες συγκροτούνται από αείφυλλα πλατύφυλλα, κατά θέσεις με κωνοφόρα και άλλα είδη. Οι υπόλοιπες εκτάσεις καλύπτονται από διάφορες υποδομές (δρόμους, εγκαταστάσεις αναψυχής, ναούς, ξενοδοχείο, αθλητικές εγκαταστάσεις, υπαίθρια θέατρα κλπ). Αρχικός σκοπός ίδρυσης του δάσους ήταν η υδρονομική προστασία της Θεσσαλονίκης, ωστόσο σήμερα το δάσος είναι εξίσου σημαντικό για την αναψυχή, την αισθητική του τοπίου, τη μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων και τη ρύθμιση του μικροκλίματος τους αστικού ιστού της πόλης. Σήμερα το δάσος βρίσκεται σε μια φάση μετάβασης προς μεικτό δάσος κωνοφόρων και πλατύφυλλων, ενώ σταδιακά αυξάνονται και τα είδη ζώων που απαντούν σε αυτό.

Η έκταση του δάσους έως περίπου τον 14ο αιώνα φαίνεται να καλυπτόταν από πυκνή δασική βλάστηση και αμπέλια ενώ σε αναφορές του 9ου αιώνα περιγράφεται ακόμα πυκνότερο. Και στις δυο εποχές αναφέρεται και η ύπαρξη μόνιμης ροής ύδατος σε αρκετές ρεματιές. Το δάσος φαίνεται ότι άρχισε να ξυλεύεται και να βόσκεται έντονα προς το τέλος της Βυζαντινής περίοδου και στα μέσα του 19^ου αιώνα αναφέρεται ως μια γυμνή έκταση με λίγα διάσπαρτα δέντρα. Η σημερινή μορφή του δάσους Σέιχ Σου οφείλεται σε αναδασώσεις που ξεκίνησαν το 1907 και ουσιαστικά συνεχίζονται μέχρι σήμερα, σε μικρότερη κλίμακα και στοχευμένα για την υποβοήθηση της φυσικής επανεγκατάστασης των αυτόχθονων ειδών που λόγω της μακροχρόνιας υποβάθμισης εξαπλώνονται αργά. Αν και ο αρχικό σκοπός των αναδασώσεων ήταν η αισθητική του τοπίου σύντομα ως κύριος σκοπός καθορίστηκε η ανάσχεση των πλημμυρικών φαινομένων.

Το όνομα Σέιχ Σου προέρχεται από τις πρώτες μικρής έκτασης αναδασώσεις «Χίλια Δέντρα» που έγιναν γύρω από την ομώνυμη οθωμανική κρήνη, που βρίσκεται σήμερα στη θέση Κέδρινος λόφος, πολύ κοντά στο Θέατρο Δάσους.

Το Σέιχ Σου έχει χαρακτηριστεί ως Τοπίο Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους (ΥΑ Γ/1834/37917/28-6-1984 (ΦΕΚ 549/τ΄Β/3-8-1984).

Παρότι το δάσος Σέιχ Σου κυριαρχείται από μεσογειακά κωνοφόρα της μεσογειακής ζώνης βλάστησης, η θέση του βρίσκεται στην ανωμεσογειακή - υποηπειρωτική ή παραμεσογειακή ζώνη. Αυτό οφείλεται στο ότι για τις αναδασώσεις επιλέχθηκε κυρίως η τραχεία πεύκη που είναι είδος που μπορεί να αναπτυχθεί σε πολύ υποβαθμισμένα εδάφη, όπως αυτά που υπήρχαν στην περιοχή του δάσους κατά τη δεκαετία του 1920 και για πολλές δεκαετίες μετά. Σήμερα, μετά από την προστασία του εδάφους, είναι εμφανής η τάση φυσικής αποκατάστασης της τυπικής σύνθεσης της παραμεσογειακής βλάστησης με την εμφάνιση δρυός και άλλων χαρακτηριστικών ειδών, όπως η χνοώδης δρυς, η αριά, ο φράξος κ.ά. Με άλλα λόγια, το Σέιχ Σου βρίσκεται σε μια φάση μετάβασης σε μικτό δάσος κωνοφόρων - πλατύφυλλων με μεγαλύτερη ποικιλότητα δασικών τύπων, με τα πλατύφυλλα να καταλαμβάνουν τις θέσεις με πιο γόνιμο έδαφος και υψηλότερη υγρασία και τα κωνοφόρα να παραμένουν στις λιγότερο γόνιμες θέσεις.

Η ιστορία και η σύνθεση του δάσους επηρεάζουν και τα ζώα που φιλοξενεί. Κυριαρχούν είδη με ευρεία εξάπλωση σε δάση με έντονη ανθρώπινη παρουσία όπως λαγοί, αλεπούδες, νυφίτσες, ασβοί, σκαντζόχοιροι σκίουροι και πληθώρα ειδών μικρών τρωκτικών. Ανάλογη είναι και η σύνθεση των πουλιών και των αμφιβίων και ερπετών. Κοινά είδη είναι π.χ. οι κίσσες, οι καρακάξες, στις ρεματιές τα αηδόνια, ενώ τακτική είναι η παρουσία νυχτόβιων αρπακτικών και του φιδαετού. Στις ρεματιές, και ιδιαίτερα σε αυτές με μόνιμη παρουσία νερού, υπάρχουν σαλαμάνδρες και νερόφιδα. Ωστόσο, χαρακτηριστικό είδος πανίδας για το Σέιχ Σου είναι το λεγόμενο «κροκοδειλάκι του Σέιχ Σου», όπως ονομάζεται η σαύρα Stellagama stellio.

Η τραχεία πεύκη, είδος που απαντά στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Δυτική Ασία, κυριαρχεί στο Σέιχ Σου Στην Ελλάδα σχηματίζει δάση στη Θράκη, στα νησιά του Βόρειου και Ανατολικού Αιγαίου και στην Κρήτη. Άλλα είδη που συνθέτουν τη βλάστηση του δάσους του Σέιχ Σου είναι η χαλέπιος πεύκη (Pinus halepensis), το κυπαρίσσι (Cupressus sempervirens), η χνοώδης δρυς (Quercus pubescens), η δάφνη (Laurus nobilis) κ.λπ. Στις ρεματιές φύονται πλατάνια (Platanus orientalis), ασπρόλευκες (Populus alba), Ιτιές (Salix sp.) και άλλα είδη. Στους θαμνώνες κυριαρχεί το πουρνάρι (Quercus coccifera).

Στο Σέιχ Σου έχουν καταγραφεί πάνω από 20 είδη θηλαστικών, 90 είδη πουλιών και 25 είδη αμφίβιων και ερπετών. Η σύνθεση της πανίδας επηρεάζεται από την ιστορία του δάσους, την έντονη ανθρώπινη παρουσία και το ότι είναι σχετικά απομονωμένο από τον Χορτιάτη, το πλησιέστερο μεγάλο φυσικό δάσος στην ευρύτερη περιοχή. Χαρακτηριστική είναι η παρουσία ενός μόνο οπληφόρου, του αγριογούρουνου, το οποίο τα τελευταία χρόνια εξαπλώνεται ταχύτατα, αν και δεν είναι βέβαιο ότι πρόκειται για πληθυσμό του άγριου είδους. Το Σέιχ Σου φαίνεται ότι έχει σχετικά μεγάλη σημασία για τα μεταναστευτικά πουλιά, καθώς περίπου τα μισά είδη καταγράφονται κατά τη μετανάστευση και κατά τη χειμερινή περίοδο. Έχει επίσης πλούσια πανίδα ερπετών και αμφιβίων στην οποία ανήκει και το χαρακτηριστικό του είδος, το «κροκοδειλάκι του Σέιχ Σου». 

Ορισμένα από τα είδη μανιταριών που απαντούν στο περιαστικό δάσος του Σέιχ Σου, στα πουρναροτόπια και τα δάση τραχείας πεύκης, είναι το γαίαστρο το απόδισκο (Geastrum sessile), το εβέλωμα το κρουστόμορφο (Hebeloma crustuliniforme), ο λακτάριος ο νόστιμος (Lactarius deliciosus), ο λακτάριος ο χείριστος (Lactarius deterrimus), το λυκόπερδο το πλατύ (Lycoperdon perlatum), η μυκήνη η γαλακτόχρωμη (Mycena lacteal), η μυκήνη η Σένειος (Mycena seynii), η παραλεπίστα η απαλή (Paralepista flaccida), το σκληρόδερμα το ραγαδιασμένο (Scleroderma areolatum), ο σουίλλος ο βοδινός (Suillus bovinus), ο σουίλλος ο μεσογειακός (Suillus mediterraneensis), το τριχόλωμα το γήινο (Tricholoma terreum) κ.ά.

Το Σέιχ Σου κινδυνεύει ιδιαίτερα από πυρκαγιές και από προσβολές εντόμων και μυκήτων, ιδιαίτερα μετά από ξηρές/ιδιαίτερα θερμές χρονιές και από τη διάβρωση του εδάφους. Είναι επομένως ευάλωτο και στην κλιματική αλλαγή. Επηρεάζεται επίσης από ανθρωπογενείς δραστηριότητες, με κυριότερες την ατμοσφαιρική ρύπανση, τη συμπίεση του εδάφους από την έντονη παρουσία του ανθρώπου και την απόρριψη απορριμμάτων. Η έντονη παρουσία του ανθρώπου αποτελεί και σοβαρή πηγή όχλησης για την πανίδα. Άλλη μεγάλη όχληση για την πανίδα του δάσους είναι ο μεγάλος αριθμός αδέσποτων σκυλιών.

Πριν από την επίσκεψη σας, μην παραλείψετε να διαβάσετε τις οδηγίες που αναγράφονται στους Κανόνες Καλής Συμπεριφοράς της παρούσας εφαρμογής. 

. 

Χρήσιμοι σύνδεσμοι/ στοιχεία επικοινωνίας: 

• Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδας: 199
• Υπηρεσία Επικοινωνιών Εκτάκτου Ανάγκης: 112
• Δασαρχείο Θεσσαλονίκης: 2313 309050
• Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης: ιστότοπος, 2310 266928, 2310 240889, info@eosthessalonikis.gr